Son zamanlarda emekli olup aynı zamanda çalışan işçiler bakımından işverenlerin emekli çalışana kıdem tazminatı vermeden iş akdini fesih etmesi üzerine bu yazıyı kaleme alma ihtiyacı hasıl olmuştur.
1 Ekim 2008’den önce çalışmaya başlamış ve emekli olmuş bir kişi, emekli olduktan sonra 4/a’lı olarak aynı veya başka bir işverene bağlı olarak çalışmaya devam etmek isterse sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödeyerek aylığı kesilmeden çalışabilecektir. SGDP priminden işveren sorumludur. Bu primin işçiye yansıtılması talepleri işçilerce kabul edilmemelidir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 döneminden sonra sigortalı olup çalışmaya başlayanlardan emeklilik şartlarını yerine getirip yaşlılık aylığı bağlananlardan tarımsal faaliyetlerde kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar hariç yeniden çalışmaya başlayanların aylıkları çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilmektedir.
Aylıkları kesilen sigortalılardan kısa vade, uzun vade ve genel sağlık sigortası primi alınarak, bu çalışmaları sona erdikten sonra yeni aylıkları bu hizmetleri de dahil edilerek yeniden hesaplanmaktadır.
Görüldüğü üzere bir emekli 4/a lı olarak çalışmak istemesi halinde ilk defa sigortalı olduğu tarihe (1 Ekim 2008’den önce veya sonra olmasına) göre ya SGDP ödemesi yapılarak emekli maaşında kesinti olmadan çalışabilir yada emekli maaşı kesilerek normal bir çalışan gibi kısa vade, uzun vade ve genel sağlık sigortası primi alınarak çalıştırılabilir.
Bu iki halde de emekli çalışanın kıdem tazminatı alınması önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır. Çünkü kanunen işçinin kıdem tazminatı alabilmesi için prim ödeme emekli olmama gibi şartlar aranmamaktadır. Kıdem tazminatı fiili çalışmayı esas alan bir haktır. Bu halde SGDP ödemesi yapılarak çalışan emekli de emekli maaşı kesilerek çalışan emekli de kıdem tazminatını tam bir şekilde almalıdır. Hatta şunu ifade etmek gerekir ki kayıt dışı çalışan emekli dahi çalışmasının ispat edildiği ölçüde kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Yeter ki kıdem tazminatının kanunen belirlenen diğer şartları gerçekleşmiş olsun.
Ayrıca emekli işçinin emekli olduktan sonra da aynı işverene bağlı olarak çalışması durumunda Yargıtay kararlarında genel olarak işçi eğer emekli olduğu ana kadar ki kıdem tazminatını tam olarak almışsa çalışması iki ayrı dönem olarak kabul edilir ve kıdem hesabınında buna göre yapılacağı belirtilir. Ancak eğer işçi emekli olduğu ana kadar ki kıdem tazminatını tam olarak alamamışsa işçinin emekli öncesi bir bütün olarak değerlendirilir ve kıdem tazminatı hesabı da buna göre yapılır varsa kısmi kıdem tazminatı ödemesi bu hesaptan mahsup edilir.
Emekli İşçinin Kıdem Tazminatı Hakkında İlişkin Yargı Kararları
Somut uyuşmazlıkta ise emekliliğe dayalı fesih 30/09/2011 tarihinde gerçekleşmiş, 31/12/2013 tarihindeki sona erme ise haklı bir nedene dayanmamaktadır. Bu nedenle davacının kıdem tazminatının 28/05/2002-30/09/2011 tarihleri arasındaki hizmet süresine göre, 30/09/2011 tarihindeki ücreti üzerinden hesaplanarak hüküm altına alınması gerekirken tüm sürenin hesaplanarak hüküm altına alınması hatalıdır. (9. Hukuk Dairesi 2020/22 E. , 2020/1407 K.)
…davacının birinci dönem çalışması karşılığı kıdem tazminatının tam olarak ödenip ödenmediği tespit edilerek tam olarak ödenmiş ise birinci dönem çalışmanın tasfiye edildiğinin kabulü ile sonuca gidilmesi, birinci dönem çalışmanın karşılığı tam olarak ödenmemiş ise yapılan ödemeler avans kabul edilerek şimdiki gibi mahsup edilerek karar verilmesi (Yargıtay 9.HD. 2014/ 6960 E, 2015/ 18990 K.).
aile hukuku Alt Kira Sözleşmesi bağışlama E-tebligat Elektronik Tebligat emeli işçi esenyurt fatih Gayrimenkul Hukuku Geriye dönük kira fark alacağı Geçmişe dönük kira alacağı Gürültü yapan kiracı Haciz icra hukuku işçi alacakları Kira alacağı icra takibi Kira artış oranı Kiracının izin almadan kiraya vermesi Kiracının tahliyesi Kiracıyı nasıl tahliye ederim Kira hukuku Kiralayan Taşınmazı Alt Kiraya Verilebilir Mi? Kira Sözleşmesi Kripto para kripto para haczi Kripto paranın hukuki niteliği kıdem tazminatı kısa dönem oturma izni maketten satış oturma izni Sigorta Hukuku Sosyal Güvenlik Hukuku Tahliye tazminat hukuku temelden satış trafik kazası trafik kaza tutanağı nasıl hazırlanır trafik polisi Yazılı anlaşma Yurt dışı icra takibi İcra hukuku İcra takibi İcra İflas Hukuku İhtiyaç Sebebiyle Tahliye İş hukuku
Yorumlar