İcra takibi, alacaklının borçludan olan alacağını alabilmek için girişmiş olduğu icra daireleri vasıtasıyla işletilen hukuki bir yoldur. İcra dairesinin söz konusu alacağın gerçekte olup olmadığını bazı istisnalar dışında değerlendirme yetki ve görevi bulunmamaktadır. Bu kapsamda gerçekte olmayan veya daha önce ödenmiş bir borca dayalı olarak icra takibinin açılması mümkün olabilmektedir. Kanun koyucu alacaklıya böyle bir imkan tanımış karşılığında borçlu sıfatına haiz kişiye itiraz imkanı tanımıştır. Bu yazımızda icra takibinde itiraza ilişkin değerlendirme yapacağız.
İlamsız Takipte İtiraz
İcra takibinde itiraz borçlunun tek taraflı beyanını içerir hukuki işlemdir. İcra takibinin türüne göre itirazın süresi yapılış şekli ve itiraz konuları farklılık göstermektedir. Genelde icra takibi denilince akla gelen ilamsız icra takibidir. İlamsız takip genel manada para veya teminat alacakları ile kiralanan taşınmazların tahliyesi için başvurulabilen icra takip yoludur. Adındaki ilamsız tabiri ise takibin başlaması için herhangi bir mahkeme kararına veya rehin hakkına gereksinim olmamasından kaynaklanmaktadır.
İlamsız icra takibinde para ve teminat alacağı takiplerinden 7 günlük itiraz süresi bulunmaktadır. Bu süre içerisinde borçlu, borca yine ilamsız takip türü olan taşınmaz tahliye talepli icra takiplerinde itiraz süresi 7 gündür. Anca bu tür takiplerde 30 günlük ödeme süresi olması kafa karşılığına sebebiyet vermektedir. İtiraz süresi ile ödeme süresinin farklı kavramlar olduğuna dikkat edilmelidir.
İlamsız icra takiplerinde itiraz usulü her ne kadar kanunda sözlü olarak da yapılabileceği ifade edilse de uygulamada ilgili icra dairesine yöneltilecek itiraz dilekçesi ile yapılması aranmaktadır. İtiraz dilekçesi borca itiraz edildiğine dair ifadenin bulunması takibin durması için yeterli olacaktır. Belirttiğimiz üzere bu kadar kısa bir dilekçe bile takibin durması için yeterli ancak ilerde alacaklının açabileceği davaların kazanılması için yetersiz olabilmektedir. Bu sebeple icra takibine itiraz edilmesi ileride açılabilecek davanın temelini oluşturması bakımından çok önemlidir.
Kambiyo Takibinde İtiraz
Kambiyo senetleri; bir borç ilişkisi sebebiyle düzenlenen fakat bu temel borç ilişkisinden bağımsız olarak kayıtsız ve şartsız ödeme taahhüdünü içerir belgelerdir. Bunun uygulamada bilinen isimleri çek, bono-senet ve poliçedir. Kanun koyucu elinde kambiyo senendi olan alacaklıyı koruyucu İcra İflas Kanunu’nun 167 vd. maddelerinde kambiyo senetlerine özgü icra takibini düzenlemiştir.
Kambiyo senetlerine özgü takipte borçlu, ödeme emrinin kendisine tebliğinden itibaren 5 gün içerisinde, icra mahkemesine dilekçe ile başvurarak, borçlu olmadığını, borcun itfa edildiğini, borcu ödemesi için mehil verildiğini, alacağın zamanaşımına uğradığını, imzaya itiraz ettiğini veya yetki itirazını ileri sürebilir. Yine kambiyo takibinde 10 günlük ödeme süresi bulunmaktadır. Yukarıda ifade ettiğimiz üzere ödeme süresi itiraz süresi kanun koyucu tarafından farklı süreler olarak tayin edilebilmektedir.
Ancak yukarıda belirttiğimiz ilamsız icra takibinde olduğu gibi bu itiraz icra takibini durdurmaz. Yalnızca haczedilen malların satış işlemini durdurmaktadır. Ancak icra mahkemesi, itirazla ilgili karar verilene kadar icra takibinin geçici olarak durdurulmasına karar verebilir.
İlamlı Takipte İtiraz
İlamlı icra takibi; bir mahkeme kararına veya ilam niteliğinde bir belgeye dayalı olarak başlatılan takip türüdür. Söz konusu takip türünde borcun varlığı ilama dayanmaktadır. Ancak takibe ilişkin zamanaşımı, itfa ve ifa gibi durumlar mevcutsa itiraz edilmesi mümkündür.
İlamlı takibe maruz kalan borçlu, ödeme emrinin kendisine tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde, icra mahkemesine dilekçe ile başvurarak itirazını ileri sürebilir. İtirazın konusu zamanaşımı, itfa ve ifa gibi durumlar olabilecektir. Ancak ilamlı icranın herhangi bir icra dairesinde yapılabileceği kuralı gereği yetki itirazında bulunması makul görünmemektedir.
Kambiyo takibinde olduğu gibi ilamlı icra da itirazla durmamaktadır. Ancak ilama istianden tehir-i icra (icranın geri bırakılması) yoluyla icra aşaması durdurulabilir.
İlamlı ilamsız ve kambiyo senetlerine özgü icra takiplerinde ödeme ve itiraz süresini özetler ifade edecek olursak;
Takip Türleri | İtiraz Süresi | Ödeme Süresi |
Genel haciz yoluyla takiplerde | 7 GÜN | 7 GÜN |
Kiralananın tahliye talepli icra takipleri | 7 GÜN | 30 GÜN |
Kambiyo senetlerine mahsus takiplerde | 5 GÜN | 10 GÜN |
İlamlı takiplerde | 7 GÜN | 7 GÜN |
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Berkay Akdağ’a aittir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı ve zaman damgalı olarak saklanmaktadır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde yayınlanması veya kullanılması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır.